Pentagonal 1970 – Partizanovo osvajanje Amerike

 Krajem šezdesetih godina prošlog veka, bile su vrlo popularne turneje evropskih fudbalskih klubova po Srednjoj i Južnoj Americi. Uz materijalni momenat koji nije bio za zanemarivanje, odlazak na neku od tih turneja bio je jedinstvena prilika da evropski klubovi odmere snage sa južnoameričkim rivalima, koji su i tada važili za fudbalske umetnike.

  Jedan od takvih, renomiranih turnira, bio je i čuveni Pentagonal / Hexagonal, koji se održavao u Meksiku, od 1959. pa do 1970. godine, uz dve godine pauze kada turnir nije bio održavan. Ovaj turnir je okupljao po pet ili šest ekipa, u početku samo iz Srednje i Južne Amerike, a kasnije su bili pozivani i klubovi i selekcije iz Evrope. Među osvajačima turnira do te 1970. godine bili su urugvajski Penjarol, meksičke ekipe Gvadalahara, Toluka i Atlas, brazilski Santos, Vasko i Botafogo, kao i selekcija Moskve. Učešće su, osim južnoameričkih i meksičkih klubova, uzimali i tada jaki klubovi poput praške Dukle, mađarskih klubova Ujpešta i Ferencvaroša, italijanske Bolonje, engleskog Šefild Venzdeja, španskog Espanjola…

  Partizan je po prvi put uzeo učešće na ovom turniru 1964. godine i zauzeo treće mesto u konkurenciji šest ekipa, što je svakako bio zapažen rezultat. Četiri godine kasnije i C. zvezda je učestvovala na ovom turniru i završila ga takođe na trećem mestu.

  Partizan je po drugi put nastupio na Pentagonalu u januaru 1970. godine. Trener „crno-belih“ bio je bivši as Partizana, Kiril Džina Simonovski. Ovo je ekspedicija Partizana koja se otisnula na put u Meksiko, slika je nastala na Stadionu Acteka u Siudad Meksiku, na kojem su igrane sve utakmice turnira:

 Gornji red, s leva na desno: Ivan Ćurković, Dragan Papović, Kiril Simonovski, Dr.Ristić, Nikola Budisić , Blagoje Paunović , Idriz Hošić , Slavko Drljača, Nenad  Bjekovic
, Ljubomir Mihajlović, Milan Damjanović, Boba Mihajlović. Donji red, s leva na desno : Miloš Radaković, Bora Đorđević, Nebojša Ličanin, Svemir
Đorđić , Đuro Marić, Ilija Katić, Slobodan Petrović, Mane Bajić i Momčilo Vukotić.

   Osim Partizana, učestvovali su još reprezentacija Meksika, zatim Čivas Gvadalahara, Botafogo i Spartak iz Trnave. Neke od tih ekipa bile su tada u naponu snage – naime, Gvadalahara je u toj sezoni osvojila meksički šampionat dok je Spartak iz Trnave bio aktuelni čehoslovački šampion. Igralo se po sistemu „svako sa svakim“.

  Prvi meč Partizan je odigrao 15. januara 1970. na Stadionu Acteka pred 30.000 gledalaca protiv Spartaka iz Trnave i završen je nerešeno, 1-1. Partizan je poveo golom Vukotića u 57. minutu, a izjednačenje Spartaku je doneo Švec u 84. minutu. U samom finišu došlo je do manjeg incidenta i tom prilikom su isključeni Hošić i Katić iz Partizana i Adamec iz Spartaka.

  Jedna zanimljivost je obeležila prvo poluvreme te utakmice. O tome je pisala tadašnja „Politika“:

  Oba tima izašla su na teren u belim dresovima i gaćicama, i da bi igra mogla početi, Partizan je pozajmio zelene dresove od lokalnog kluba. Zatim je „tehniko“ Boba Mihajlović bolničkim kolima, brzinom od 180 kilometara na čas otišao u hotel po dresove Partizana i u drugom poluvremenu Partizan je igrao u crno-belim dresovima. 

  Sledeći meč Partizan je odigrao protiv Čivas Gvadalahare, koja je do tada savladala Spartak sa 1-0. Uprkos ranom vođstvu meksičke ekipe, Partizan je golovima Bjekovića u 33. i Vukotića u 40. minutu, preokrenuo na 2-1 i utakmica je tim rezultatom i završena. Partizan ni ovaj meč nije dočekao u kompletnom sastavu – isključeni su, po mišljenju Partizanove ekspedicije, neopravdano, Mihajlović i Đorđić, pa je Partizan punih 37 minuta igrao sa dva igrača manje, što ga nije sprečilo da pobedi! Isključenje dvojice igrača bio je momenat koji je opredelio publiku (a bilo je 50.000 gledalaca) da počne da navija za oslabljeni Partizan. Trener Simonovski je čak želeo da povuče ekipu sa terena zbog neobjektivnog suđenja, ali je meč ipak priveden kraju, uz pobedu Partizana.

   Prvog februara je razrešena dilema oko pobednika turnira – reprezentacija Meksika i Čivas Gvadalahara su igrali nerešeno, 2-2, a Partizan je savladao slavni Botafogo sa 1-0 i time osvojio Turnir Pentagonal! I ovog puta, Partizan je dobar deo utakmice igrao sa igračem manje – isključen je Mihajlović u 55. minutu! Upravo sa igračem manje Partizan je došao do prednosti – gol je postigao Ilija Katić u 70. minutu. Prema izveštaju „Politike“, meč je igran pred 90.000 gledalaca, a meksička publika je navijala za Partizan, najviše zbog grube igre Botafoga. Tek pred kraj utakmice sudija je odlučio da sa dva crvena kartona u 80. i 88. minutu sankcioniše grubu igru brazilske ekipe, pa je Partizan utakmicu završio sa deset a Botafogo sa devet igrača. Na sledećim slikama vidimo detalj sa utakmice Partizan – Botafogo kao i slavlje igrača Partizana posle Katićevog gola:

   To nije bilo sve – po završetku turnira, Partizan je odigrao i prijateljski meč sa selekcijom grada Toreona, udaljenog 1.140 kilometara od meksičke prestonice. Usledila je i utakmica protiv ekipe Leona, zatim i nastavak turneje u Kolumbiji, a potom se ekspedicija Partizana, vesela i zadovoljna zbog osvajanja prestižnog turnira Pentagonal, uputila kući u Beograd.